#TOP10 wydarzeń historycznych z naszego województwa

x

Na Kujawach i Pomorzu nierzadko rozgrywały się wydarzania, które wpływały na losy całej Polski. Czasem były to momenty prawdziwie trudne, ale również niezwykłe, wzruszające i przełomowe. To one ukształtowany nas i nasze województwo.

Zobacz najważniejsze wydarzenia historyczne regionu.

ZJAZD W GĄSAWIE

24 listopada 1227 roku na zjeździe w Gąsawie spotkali się książęta piastowscy – Leszek Biały, Henryk Brodaty oraz Konrad Mazowiecki. Celem było zjednoczenie podzielonej na dzielnice i rządzonej przez skłóconych władców Polski. Plany te udaremnił książę pomorski Świętopełek – podczas zorganizowanego przez niego najazdu zamordowano Leszka Białego i raniono Henryka Brodatego. W wyniku zamachu pogłębiło się rozbicie dzielnicowe, a Pomorze Gdańskie zyskało większą samodzielność.

SPROWADZENIE KRZYŻAKÓW PRZEZ KONRADA MAZOWIECKIEGO

Sprowadzenie Krzyżaków jest jednym z najważniejszych wydarzeń w naszej historii. Kiedy w 1228 roku książę Konrad Mazowiecki zaprosił rycerzy Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie do Polski i oddał im w dzierżawę ziemię chełmińską, miał nadzieję, że pomogą mu w szerzeniu wiary chrześcijańskiej. Jednak początkowo poprawne relacje z lokalną społecznością i władzami zostały zaprzepaszczone po podboju Pomorza Gdańskiego w 1309 roku oraz po krwawym oblężeniu Świecia. Od tego czasu państwo zakonne rosło w siłę, którą złamała dopiero bitwa pod Grunwaldem w 1410 roku.

URODZINY MIKOŁAJA KOPERNIKA

19 lutego 1473 roku – to właśnie tego dnia w Toruniu przyszedł na świat Mikołaj Kopernik, człowiek, który „wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię”. W dziele „O obrotach sfer niebieskich”, wydanym drukiem w 1543 roku w Norymberdze, Kopernik szczegółowo przedstawił i uzasadnił heliocentryczną wizję wszechświata. Publikacja zapoczątkowała zmianę myślenia i rewolucję naukową, później nazwaną przewrotem kopernikańskim. Poza astronomią Kopernik zajmował się również matematyką, prawem, ekonomią, strategią wojskową, astrologią, był lekarzem i tłumaczem.

ANNA WAZÓWNA ZOSTAJE STAROSTĄ I PRZEBUDOWUJE ZAMEK W GOLUBIU

Anna Wazówna, siostra króla Zygmunta III Wazy, w 1604 roku otrzymała we władanie starostwo brodnickie, a w 1611 roku golubskie. Wszystkie przekazy zgodnie podają, że była bardzo inteligentna, zdolna, dobrze wykształcona, wspierała artystów, interesowała się religią i botaniką. Podczas swoich rządów zadbała również o rozbudowę zamku w Golubiu – ozdobiono go m.in. attyką, zmieniono kształt okien, postawiono wieżyczki i założono ogród. Królewna zmarła w 1625 roku i została pochowana najpierw w piwnicach zamku w Brodnicy, a następnie w kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu. To jednak na zamku w Golubiu, według legendy, pojawia się jej duch, czyli słynna Biała Dama.

POWRÓT ZIEM POLSKICH DO MACIERZY

Po zakończeniu I wojny światowej tylko część obecnego województwa kujawsko-pomorskiego odzyskała niepodległość. Ziemie leżące na zachód od Wisły nadal pozostawały pod pruskim zarządem. 27 grudnia 1918 roku wybuchło Powstanie Wielkopolskie, które objęło także Pałuki, Krajnę i Kujawy Zachodnie. Walki zakończyły się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze. Jednak dopiero w czerwcu tego samego roku w traktacie wersalskim ustalono ostateczny kształt polskich granic. Między 17 a 30 stycznia 1920 roku armia generała Józefa Hallera przywracała kolejne miasta naszego regionu do Macierzy.

ODKRYCIE OSADY BISKUPIŃSKIEJ

W 1933 roku wody Jeziora Biskupińskiego opadły, odsłaniając fragment umocnień starożytnej osady. O odkryciu poinformował nauczyciel Walenty Szwajcer. Pierwsze prace archeologiczne na terenie tej unikatowej obronnej osady łużyckiej z VIII w. p.n.e. rozpoczęto w 1934 roku. 16 września 1994 roku gród uznano za Pomnik Historii Polski, który nie posiada odpowiedników w swojej skali z tego okresu. Dziś zrekonstruowana z historycznym pietyzmem osada stanowi jedną z największych atrakcji turystycznych regionu.

ZBRODNIA POMORSKA NA TERENACH DZISIEJSZEGO WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO

Jesienią 1939 roku, wkrótce po wybuchu II wojny światowej, okupanci niemieccy rozpoczęli ludobójczą akcję „odpolszczania” zajętych ziem. Masowe rozstrzeliwanie ludności cywilnej, przede wszystkim inteligencji oraz osób zaangażowanych w umacnianie polskości, pochłonęło dziesiątki tysięcy istnień. Do największych zbrodni doszło na terenie przedwojennego województwa pomorskiego – liczbę ofiar, w tym kobiet i dzieci, szacuje się na co najmniej 30 tysięcy. Sprawcami mordów byli miejscowi Niemcy zrzeszeni w organizacji Selbstschutz Westpreussen, nadzorowani przez SS.

BYDGOSKI MARZEC

19 marca 1981 roku w Bydgoszczy odbyła się sesja Wojewódzkiej Rady Narodowej, poświęcona sytuacji rolników i problemom żywnościowym regionu. Przy wsparciu „Solidarności” rolnicy walczyli o rejestrację swojej organizacji związkowej, niezależnej od władz komunistycznych. Równolegle prowadzili strajk okupacyjny. Ze strony „Solidarności” na sesję przybyło 35 osób z Janem Rulewskim na czele. Funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa pobili i siłą usunęli z sali obrad delegatów „Solidarności”. Podczas całej akcji poturbowani zostali trzej działacze: Jan Rulewski, Michał Bartoszcze i Mariusz Łabentowicz.

OSTATNIA MSZA KSIĘDZA JERZEGO POPIEŁUSZKI I JEGO TRAGICZNA ŚMIERĆ

19 października 1984 roku ksiądz Jerzy Popiełuszko, kapelan warszawskiej „Solidarności”, odprawił mszę świętą w parafii pw. Świętych Polskich Braci Męczenników w Bydgoszczy. Do Warszawy wracał tego samego dnia. Nieopodal Górska został uprowadzony, a następnie zamordowany przez funkcjonariuszy Samodzielnej Grupy „D” Departamentu IV MSW, przebranych w mundury Wydziału Ruchu Drogowego Milicji Obywatelskiej. Ciało Popiełuszki wyłowiono 30 października z zalewu na Wiśle koło Włocławka.

WIZYTY ŚW. JANA PAWŁA II W NASZYM WOJEWÓDZTWIE

Jako papież Karol Wojtyła odwiedził nasz region dwukrotnie: 6–7 czerwca 1991 roku spotkał się z wiernymi we Włocławku, a 7 czerwca 1999 roku w Bydgoszczy i Toruniu. We Włocławku Jan Paweł II modlił się w katedrze, spotkał się z delegatami nauczycieli oraz katechetów, odprawił mszę świętą na lotnisku w Kruszynie i poświęcił krzyż ku czci księdza Popiełuszki. Podczas wizyty w Bydgoszczy papież koronował obraz Matki Bożej Pięknej Miłości, a władze miasta obdarzyły go tytułem Honorowego Obywatela Bydgoszczy. W Toruniu Jan Paweł II spotkał się m.in. z rektorami szkół wyższych i odprawił nabożeństwo czerwcowe. Warto dodać, że województwo kujawsko-pomorskie jako jedyny region w Europie ma swojego patrona. W 2017 r. decyzją Stolicy Apostolskiej został nim właśnie Jan Paweł II.